Przeglądając stare mapy Śląska z XV i XVI wieku, jak również późniejsze, natrafiłem na różne nazywanie naszego miasta.
Jak wskazuje Wiki za prawidłowe uznaje się:
z łaciny (w średniowieczu): BITOM, BITHOMIA, BYTHOMIA, BITUM, BETHANIA
z litewskiego (w okresie Unii Polsko-Litewskiej): BITOMA
z węgierskiego (pod panowaniem Habsburgów): BITONY
z niemieckiego: BEUTHEN, OBERBEUTHN, AEBERBEUTHN
ze śląskiego obecnie: BYTŌM, BYTŌŃ
ze śląskiego przed II WŚ: AEBERBEUTHN, BEUTHN
Natomiast najprawdopodobniej błędami w procesie kopiowania map można określić nazwy:
BEUTTEN - mapa w jezyku łacińskim z 1570r., nazwa mapy: Silesiae typus, Theatrum orbis terrarum; wydawca Abraham Ortelius, Antwerpia
link:
umedia.lib.umn.edu/item/p16022coll251:5310
BEUTTEN - mapa w języku niemieckim z 1580r, nazwa mapy: Silesia Schlesien, Itinerarium orbis Christiani; wydawca nieznany
link:
umedia.lib.umn.edu/item/p16022coll251:6070
BENTHEN - mapa w języku niemieckim z 1810r., nazwa mapy: A general atlas done by Frances Bowen under the care of her sister Eliza in the year 1810.; wydawca nieznany
link:
www.davidrumsey.com/luna/servlet/detail/...EY~8~1~29518~1130562
BEUTN- mapa w języku niemieckim z 1677r., nazwa mapy: Europaelsch-Geographlsche Spiel-charte (with) Catholischer Raphael/ Das 1st: Cathollsches Rels-Bet-Buchlein; wydawca Johann Hoffmann
link:
www.davidrumsey.com/luna/servlet/detail/...~8~1~353735~90120860
Ciekawostka 1: co najmniej kilka map z XV i XVI wieku (w tym w jezyku niemieckim) zawiera nazwę BYTOM w obecnie używanej (polskiej) formie. Przykład z 1585r. Polonia Et Silesia. Per Gerardum Mercatorem Cum privilegio. link:
www.davidrumsey.com/luna/servlet/detail/...~8~1~334761~90102646
Ciekawostka 2: z formy nazwy BYTOM wnosimy, że jest to rodzaj męski, jednak w języku czeskim jest to forma żeńska, co prawdopodobnie wynika z tego, że w okresie gdy miasto znajdowało się w podległości Korony Czeskiej używano języka łacińskiego w piśmiennictwie a co za tym idzie określeń: Bithomia, Bythomia lub Bethania a w okresie Unii Polsko-Litewskiej nazwy litewskiej: Bitoma.