TEMAT:

2020 rok będzie wyjątkowy dla wszystkich ludzi związanych z Polonią...

Czytaj więcej...

chętnie się dowiem co robiła Polonia Bytom między 1922 a 1945 rokiem. Czy klub istniał gdzieś w podziemiu? Czy odbywały się mecze, czy szkolono młodzież? Czy działacze podejmowali działania, które podtrzymywały działalność klubu? Bo wydaje mi się, że nic takiego nie miało miejsca, w związku z tym 2020 to co najwyżej 100-lecie pierwszego założenia, a nie istnienia.

W wyniku zamknięcia Polonii przez władze niemieckie, część zawodników (różnych sekcji) i działaczy odnalazła się w Klubie Sportowym w Miechowicach, gdzie przypomnę były duże sympatie pro polskie (vide: wynik plebiscytu) więc był lepszy klimat aby kontynuować taką działalność, a w wyniku ostatecznego ustalenia granic i (możliwych) prześladowań ze strony władz niemieckich część zawodników i działaczy przeprowadzila się do wschodniej części Górnego Śląska - Królewska Huta, Katowice czy Hajduki Wielkie, aczkolwiek nie wiem czy zrobili jakieś większe kariery np. w drużynie, która później zostanie nazwana Ruchem Chorzów. Trzeba mimo wszystko pamiętać że sport i Polonia wtedy była jednak na poziomie dość amatorskim i powstała jako oddolna inicjatywa.

W 1945 roku, ci którzy przetrwali wojnę a byli związani z pierwszą Polonią - to jest na przykład: Jan Pakuła, Robert Kostoń, Franciszek Kachel, Wilhelm Kupiec i Ludwik Piątek reaktywowali klub Polonia Bytom.

Także można się czepiać tych 100 lat, ale myślę że nić ciągłości, wobec takich czy innych warunków, nie została mimo wszystko zerwana w roku 1922.

Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź, o to chodziło.
A jak duży był impuls napływu Lwowiaków w odrodzeniu Polonii? Już same barwy zapożyczone od Pogoni Lwów sugerują, że duży Współudział w zakładaniu Polonii w 1945 roku ludzi z nią związanych przed wojną ma niepodważalną wartość, ale mimo wszystko świętowanie "stulecia istnienia" pozostaje dla mnie mocno umowne.

Nam się spłaszcza perspektywa, bo to było dawno temu i czasy były bardzo dynamiczne, ciężkie i zagmatwane. Ale można to mniej więcej odtworzyć...

Wyparcie Wehrmachtu z Bytomia to połowa stycznia 1945 roku, zabezpieczenie okolic trwało pewnie do końca stycznia - była jeszcze jakaś kontra niemiecka spod Gliwic w międzyczasie.
Połowa lutego 1945 to koniec konferencji jałtańskiej i przyklepanie granicy Polska - ZSRR, wiadomo że Lwów nie pozostanie w Polsce. Od tego czasu rośnie pomału liczba transportów Polaków ze wschodu, tyle że jechali wiele tygodni i w ciężkich warunkach. W tym momencie jeszcze większość lwowskich Polaków jest na Ukrainie i pozostanie tam jesczcze przez długie tygodnie.
Pierwsze rozmowy o reaktywacji Polonii to marzec 1945 roku, wtedy jeszcze przecież zdecydowana większość Lwowiaków była na wschodzie albo tułała się w bydlęcych wagonach niewiadomo gdzie. Trwa przecież jeszcze ofensywa na Berlin - transpoty wojskowe mają priorytet. Już to widzę jak komukolwiek po takiej drodze chciało się bawić w piłkę. To musieli ogarnąć ludzie miejscowi, względnie działacze z pobliskiego Zagłębia. Tym bardziej że pierwsze rozmowy były prowadzone z wojskowym komisarzem Bytomia - (pod)pułkownikiem Rachno, jeśli dobrze pamiętam, który załatwił jakiś podstawowy sprzęt, buty chociażby - i przede wszystkim, ponownie zastrzegam się że mogę się mylić, Polonia grała chyba w miejscu późniejszego boiska Czarnych, no bo przecież nie ma stadionie Adolfa Hitlera przy dzisiejszej olimpijskiej... Jak pamiętam z jakichś strzepków wspomnień to Olimpijska była zalana bo tam zawsze była niecka, a pompy kopalniane też musiały mieć rozruch po ucieczce Niemców, a na stadionie Czarnych to chyba stał sprzęt wojskowy typu armaty przeciwlotnicze kal. 88 (chyba były też na koronie przy olimpijskiej). Tak czy owak, trzeba było temat podjęcia normalnej pracy sportowej załatwić z komendantem Rachno. Już widzę jak dumni Lwowiacy idą do Armii Czerwonej, która dopiero co ich wyrzuciła z domu i skazała na poniewierkę. Nie, to musieli być miejscowi.
Ostatecznie reaktywacja Polonii to maj 1945 - nadal jeszcze wielu późniejszych "wschodnich" działaczy i piłkarzy Polonii nie ma w mieście.
Zmasowane transporty wzmagają się od połowy 1945, od zakończenia działań wojennych i trwają po końca 1946, a jeszcze cała masa ludzi dotarła tutaj później.

Także nadal uważam, że reaktywacja Polonii była przeprowadzona przede wszystkim siłami miejscowymi. Dlaczego przyjęto herb i barwy? Pamiętajmy że pierwsza Polonia (czy polski sportowy Bytom okolic roku 1920) miała kontakty ze Lwowem już właśnie około 1920. Były mecze pokazowe, propagandowe na Górnym Śląsku "lwowskiej drużyny olimpijskiej", nawet film o tym nakręcono i puszczany był na prezentacji Polonii ileś tam lat temu. Ponadto pewnie duży patriotyzm jednych i drugich, obcowanie w środowisku różnorodnym narodowościowo - więc podobne problemy Bytomia i Lwowa. A pewnie też zwykły przypadek że akurat np. Matyas dotarł do Bytomia - rodzina Trampisza gdy się o tym dowiedziała, jechała tutaj spod Bydgoszczy.

A czy ktoś może pomóc z pytaniem jak wyglądał herb i jakie były barwy Polonii z 1920 ?

Uu, trudne pytanie. Nie wiem, czy bawiono się wtedy w takie rzeczy, czy był czas i klimat ku temu.
Patrząc na jedną z zachowanych fotografii (na pewno po prawej jest prezes Grabianowski) wydaje się jakby "barwy" były biało - czarne, no ale przecież wtedy dostępność kolorowych tekstyliów i to jeszcze do biegania była o wiele niższa, więc nie skupiałbym się na tym. Ale ewidentnie widać jakieś bardzo ciemne spodenki.

www.poloniabytom.com.pl/photo/Image/historia/1920d.jpg

O dziwo w archiwum Pana Kempnego zachowała się jeszcze fotka młodzieży podpisana "Polonia Bytom 1920", tutaj na białych koszulkach widać ewidentnie jakiś bladszy poziomy pas na piersi. No jeśli to był czerwony to się nie dziwię, że Niemcy chcieli zamknąć Polonię grająca w biało czerwonych strojach.

www.poloniabytom.com.pl/galeria/9165/abcd019_d.jpg

Jest jeszcze fotografia panów słusznej postury, "misków" zapaśników, ewidentnie z tamtych czasów - także wygląda jakby ich kostiumy były w pasy poziome biało - czerwone, ale to stroje takie bardziej cyrkowe, z dawnych czasów więc tutaj pewnie politycznej manifestacji nie było.

Co do Herbu, to ciężko zobaczyć co tam prezes Grabianowski ma wpięte w klapę, ale myślę że skoro Towarzystwo wywodziło się z kręgów Towarzystwa Sportowego Sokół, to mógł to być Sokół

Sądzę, że więcej mógłby powiedzieć Pan z tego newsa www.bytomski.pl/kultura/24399-niedzwiode...eszcze-w-listopadzie który jako wikipedysta wykonał ogromną pracę w spisaniu historii Polonii, także tej pierwszej. Myślę jednak, że gdyby znał takie szczegóły to już dawno byłoby to opisane na wiki.

Herb Polonia Bytom 1945
Na powyższym herbie widnieje data 29.05.1945. W tym czasie jeszcze lwowiaków w Bytomiu nie było. Ciekawym wątkiem może być inspiracja śląskich działaczy barwami Pogonii Lwów ale z czasów Plebiscytów gdy Pogoń grała pokazowe mecze w Bytomiu. Historia ciekawie się czasem splata.